Het is dinsdag 16 juli 1940 vroeg druk op station Hollandsche Spoor. Kort na  zeven uur vertrekt een notabel gezelschap naar Bern. Het bestaat uit diplomaten en overig ambassadepersoneel van onder meer de Verenigde Staten, Brazilië, China en Argentinië. Ook rechters van het Permanente Hof van Internationale Justitie in Den Haag reizen mee.

Otto Bene doet de 150 vertrekkers uitgeleide. Hij is sinds mei de vertegenwoordiger van het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken in bezet Nederland. Zijn superieuren hebben het in hun ogen overbodige corps diplomatique gelast om te vertrekken; de diplomatie dient zich voortaan in Berlijn af te spelen. Maar in de trein naar het neutrale, vrije Zwitserland zitten niet alleen diplomaten en rechters. De Uruguayaanse gezant Carlos Maria Gurméndez maakt van de gelegenheid gebruik om ruim twintig onderduikers, merendeels Joden, het land uit te krijgen. Hij heeft ze tot medewerker of Uruguayaans staatsburger verklaard en reisdocumenten voor hen geregeld.     

Gurméndez, jurist en voormalig hoogleraar staatsrecht, is de hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van Uruguay in Nederland.

Lees hieronder het hele verhaal over de diplomatentrein en de truc van Gurméndez. Zelfs James Bond komt nog even voorbij . Mijn verhaal stond eerder in Historisch Nieuwsblad (november 2024).
Klik op de pagina’s voor een leesbare versie.