Anton de Kom is jarenlang gevolgd door de Centrale Inlichtingendienst, verre voorloper van de AIVD. Die vond het indertijd maar wat opvallend, zo’n “neger die de Nederlandsche taal volkomen beheerschte”. Een heer tussen bleke arbeidersgezichten bovendien.
De dienst tastte eerst even in het duister over de identiteit van deze “fel revolutionair agitator”. Dat duurde niet lang. Zijn agenten zouden De Koms gangen vervolgens nauwgezet volgen.
Toen die stillen dat na verloop van tijd niet meer deden, hadden ze De Koms geest zo vergiftigd dat hij nog altijd meende hun prooi te zijn. Intussen schreef de dienst al over een “voorheen vooraanstaand communist”. Kennelijk niet zo interessant meer.

Anton de Kom had en heeft grote verdiensten voor Suriname en koos na de Duitse inval in Nederland zonder omhaal de kant van het verzet. Dat zou hem noodlottig worden. Via het SS-concentratiekamp in Vught werd hij naar Duitsland afgevoerd en keerde nooit meer terug.

Hij heeft nu een eigen ‘luik’ gekregen in de Canon van Nederland. Daar is al het nodige over gezegd, hier en daar over geschreven.
Volg De Kom nu op deze site in een verhaal dat is samengesteld aan de hand van berichten uit het ooit geheime archief van de Centrale Inlichtingendienst. Over hem en uiteraard over zijn boek Wij slaven van Suriname. “Ik heb de eer Uwer Excellentie hierbij aan te bieden (…) een uittreksel door onzen dienst gemaakt, waarin wat meer uitvoerig zijn aangegeven de passages, die bij lezing ergernis opwekken.”

Klik op deze link of kijk onder het tabblad verhalen naar Hoe Godfried de geheime dienst boeide.